Tłumaczenia przysięgłe - czym są i gdzie się je stosuje?

Istnieje wiele rodzajów tłumaczeń, zależnych od przyjętego podziału. Można uznać, że dzieli się je ze względu na formę (tłumaczenia ustne i pisemne, które systematyzuje się w bardziej specjalistyczne kategorie) oraz tematykę (przekład literacki czy tłumaczenia dokumentacji medycznej). Jedną z bardziej specyficznych kategorii tłumaczeń są tłumaczenia przysięgłe.

Zobacz też: Trudne początki w tłumaczeniach

Czym jest tłumaczenie przysięgłe?

Tłumaczenie przysięgłe nazywane fachowo tłumaczeniem uwierzytelnionym lub tłumaczeniem poświadczonym jest rodzajem przekładu zarówno pisemnego jak i ustnego. Porównuje się je najczęściej do tłumaczenia zwykłego, od którego różnią je konsekwencje prawne. Zarówno tłumaczenie zwykłe jak i przysięgłe powinno być wykonywane z jak największą skrupulatnością, jednakże w przypadku popełnienia błędu przez tłumacza przysięgłego wyciąga się znacznie dotkliwsze konsekwencje.

Tłumacz przysięgły zajmuje się przekładaniem dokumentów na język obcy. Dzięki zastosowaniu tłumaczenia uwierzytelnionego, teksty posiadające moc prawną w języku polskim zachowują ją po przekładzie i mogą zostać wykorzystane za granicą, gdzie są honorowane jako dokument wiążący prawnie.

Jakim typem dokumentów zajmuje się tłumacz przysięgły?

Tłumaczeniu poświadczonemu podlegają wszystkie pisma o charakterze oficjalnym, które należy przedstawić w instytucjach państwowych, bankach i uczelniach. Wynika to z faktu, że tłumaczenia przysięgłe mogą zostać wykonane tylko przez osobę wpisaną na listę tłumaczy przysięgłych, prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości. Przykładem takich dokumentów są świadectwa ukończenia szkoły, certyfikaty potwierdzające znajomość języka lub inne nabyte umiejętności, akty urzędowe i notarialne, a także wyroki sądowe.

Dodatkowo, tłumacz przysięgły pracuje również przy tłumaczeniach ustnych, podczas podpisywania aktów notarialnych czy też w urzędzie stanu cywilnego. Jest obecny przy wypełnianiu niezbędnych formalności przed i w trakcie zawierania związku małżeńskiego z obcokrajowcem. Pomaga również podczas wypełniania lub odbioru dokumentów związanych z wydaniem aktu urodzenia lub zgonu.

Konsekwencje popełnienia błędu przez tłumacza przysięgłego

Jeżeli tłumacz przysięgły popełni błąd podczas przekładania tekstu, to jego klient ma prawo domagać się odszkodowania finansowego. Jeżeli nieprawidłowości podczas wykonywania tłumaczenia będą drastyczne, to mogą kosztować tłumacza pozbawienie możliwości wykonywania zawodu.

W jaki sposób potwierdzić ważność tłumaczonego dokumentu?

W przypadku przekładu ustnego tłumacz przysięgły musi złożyć podpis, poświadczający treść transkrypcji, w obecności urzędnika państwowego. Jeśli chodzi o tłumaczenie pisemne, to procedury są bardziej złożone. Na każdej stronie dokumentu, bezpośrednio pod tekstem tłumaczenia, musi znaleźć się: formuła potwierdzająca zgodność przekładanego dokumentu z oryginałem (który może być kopią dokumentu); numer repertorium, pod którym tłumaczenie zostało zarejestrowane w Repertorium Tłumacza Przysięgłego, a także pieczęć tłumacza z jego imieniem i nazwiskiem oraz miejscem i datą dokonania tłumaczenia oraz podpis przekładającego. Tylko tak oznakowany dokument może zostać uznany za ważny i wiążący.

Jakie wymagania należy spełniać, aby zostać tłumaczem przysięgłym w Polsce?

Zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego, osoba, która chce wykonywać ten zawód, musi spełniać następujące warunki [1]:

• posiadać obywatelstwo polskie lub jednego z państw współpracujących z RP na zasadach wzajemności (UE, EFTA, EOG lub Szwajcaria);
• znać język polski;
• mieć pełną zdolność do czynności prawnych;
• nigdy nie być karana za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego;
• ukończyć studia wyższe;
• zdać egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na obcy i z języka obcego na język polski.

KK

fot. Aymanejed z Pixabay

[1] https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/informacje-dla-osob-pragnacych-uzyskac-prawo-do-wykonywania-zawodu-tlumacza-przysieglego